AYM'den Memuriyet Güvencesi: "Hâl ve Hareket" Hükmü İptal!

Anayasa Mahkemesi (AYM), 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nda yer alan "memuriyetle bağdaşmayacak hâl ve hareket" ibaresini iptal etti. Yüksek Mahkeme, bu kuralın kamu hizmetinde kalma hakkını kısıtlaması ve keyfi uygulamalara karşı yeterli güvence sunmaması gerekçeleriyle Anayasa'ya aykırı buldu.

İptal süreci, Ankara Bölge İdare Mahkemesi'nin 657 sayılı Kanun'un 56. maddesindeki bu ibarenin Anayasa'ya aykırı olduğu yönündeki başvurusuyla başlamıştı. Mahkeme özellikle, bu kuralın aday memurların ilişiğinin kesilmesine ilişkin Anayasa'ya aykırı olduğunu savunuyordu.

Anayasa Mahkemesi'nin iptal kararı aldığı 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun ilgili maddesi şu düzenlemeyi içeriyordu:

"Adaylık süresi içinde temel ve hazırlayıcı eğitim ve staj devrelerinin her birinde başarısız olanlarla adaylık süresi içinde hal ve hareketlerinde memuriyetle bağdaşmayacak durumları, göreve devamsızlıkları tespit edilenlerin disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilir."

Anayasa Mahkemesi (AYM), Devlet Memurları Kanunu'ndaki "memuriyetle bağdaşmayacak hâl ve hareket" hükmünü iptal ederek, bu kuralın belirli ve öngörülebilir olmadığını, kamu hizmetinde kalma hakkını sınırladığını ve keyfi uygulamalara karşı yeterli güvence sağlamadığını belirtti.

AYM kararında şu değerlendirmeyi yaptı: "Kuralda ilişik kesmeyi gerektiren memuriyetle bağdaşmayacak eylem ve davranışlarda bulunma halini oluşturan durumların objektif bir değerlendirme yapmaya imkan vermeyecek, keyfî uygulamalara yol açabilecek şekilde sınırlarının belirsiz olduğu anlaşılmaktadır. Diğer bir ifadeyle kuralda ilişik kesmenin konusunu teşkil eden disiplinsizlik hallerinin kapsamı, niteliği, ne şekilde işlenebileceği gibi hususların herhangi bir tereddüde yer vermeyecek biçimde açık ve net olarak düzenlenmediği görülmektedir."

Bu iptal kararı ile Yüksek Mahkeme, söz konusu kuralın Anayasa'ya aykırı olduğuna hükmetti. AYM, Meclis'e yeni bir düzenleme yapması için 9 aylık bir süre tanıdı. Bu süre zarfında, memuriyetle bağdaşmayacak durumların daha net ve objektif kriterlerle tanımlanması bekleniyor.