YÖK'ten 'pedagojik formasyon' açıklaması!

YÖK Pedagojik formasyon eğitimi açıklaması sonrasında kafalarda karışıklık kalmaması için Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı Basın ve Halkla İlişkiler Müşavirliği, 'pedagojik formasyon' hakkında bilgilendirme yayımladı.

YÖK'ten yapılan açıklamaya göre; 

Pedagojik formasyon eğitimi, öğretmenlik mesleğine kaynaklık eden lisans programı mezunlarına
uzun zamandır verilmekte olan pedagoji ile ilgili kazanımları içeren bir sertifika programıdır.

Başkanlığımızın konuya ilişkin almış olduğu kararlar, öğrencilerin, eğitim ve öğretim süreciyle
eş zamanlı olarak bu eğitimi alabilmelerine imkan sağlamaya yönelik olup mezunların
durumuna ilişkin herhangi bir değişiklik içermemektir. Böylece öğretmenliğe kaynaklık teşkil
eden lisans programları için bir şart niteliğinde olan bu programın, öğrencinin istek ve talebine
bağlı olarak lisans eğitimi sürecinde alınabilmesinin önü açılmıştır. Önemle ifade edilmesi
gerekmektedir ki programın başarıyla tamamlanmış olabilmesi için pedagojik formasyon eğitimi
için belirlenen tüm derslerden gerekli şartlar sağlanarak başarılı olunması zorunludur. Bir başka
ifadeyle, pedagojik formasyon eğitiminin, öğrencinin seçimine bağlı olması, programda belirlenen
derslerin seçmeli olduğu anlamına gelmemektedir.

Pedagojik formasyon eğitimi, öğretmenlik için ön şart olmakla birlikte adayların mesleğe
atanabilmeleri için alan bilgisi, eğitim bilimleri, genel kültür ve genel yetenek alanlarını içeren
Kamu Personeli Seçme Sınavı'nın (KPSS) ilgili puan türünde, alan için belirlenen puana sahip
olmaları ve aday öğretmenlik sürecini başarıyla tamamlamaları gerekmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulu 9 Sayılı Kararı gereğince öğretmenlik mesleğine
kaynaklık teşkil eden açık öğretim lisans programlarında ise daha önceki uygulamadan farklı
herhangi bir durum söz konusu değildir. Başkanlığımızca alınan kararlar, uygulamada hiçbir
değişiklik öngörmemektedir. Bu fakültelerden söz konusu kararda öğretmenlik mesleğine
kaynaklık eden açık öğretim lisans programlarından mezun olanlar daha önce de olduğu gibi,
gerekli şartları sağlayarak mezuniyetlerinden sonra pedagojik formasyon eğitimi alabileceklerdir.

Pedagojik formasyon dersleri, ders içerikleri, ders AKTS kredileri, eğitim süresi ve formasyona
ilişkin usul ve esaslar, Yükseköğretim Kurulu üyeleri ve Milli Eğitim Bakanlığının Eğitim
daireleri genel müdürleri, Öğretmen Yetiştirme ve Personel Genel Müdürü ile Talim ve Terbiye
Kurulu Başkanı'nın üyesi olduğu "Öğretmen Yetiştirme Çalışma Grubu"nun ortak çalışması
sonucu belirlenmiştir.

PEDAGOJİK FORMASYON EĞİTİMİNİN UYGULANMASINA DAİR MUHTEMEL
SORULAR VE CEVAPLARI

1. Öğretim sırasında hangi öğrenciler pedagojik formasyon eğitimi alabilecek?

Milli Eğitim Bakanlığı Talim ve Terbiye Kurulunun 20/02/2014 tarihli ve 9 sayılı "Öğretmenlik
Alanları, Atama ve Ders Okutma Esasları"nın ekinde yer alan öğretmen yetiştiren fakülteler
dışında formasyon eğitimi alınabilen alanlardaki öğrenciler pedagojik formasyon eğitimi
alabilecektir.
2. Eğitim/Eğitim Bilimleri Fakülteleri dışında formasyon eğitimi nasıl verilecek?

Öğrencilerin kayıtlı olduğu programın örgün eğitim ve öğretimi esnasında seçmeli ders olarak
üçüncü yarıyıldan itibaren verilecek. Öğrenciler bu seçmeli dersleri sekiz yarıyıllık eğitimlerinin
üçüncü yarıyılından itibaren alabileceklerdir.

3. Pedagojik formasyon derslerini kimler verebilecektir?

Pedagojik formasyon eğitimi dersleri Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programına İlişkin
Çerçeve Usul ve Esaslar'ın 6. maddesinde belirtilen ders verecek öğretim elemanlarına ilişkin
husus çerçevesinde yürütülecek olup doktora veya doçentlik alanı Eğitim Yönetimi, Eğitim
Programları ve Öğretim, Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme
anabilim dallarında olan ve ilgili üniversitenin kadrosunda bulunan öğretim elemanları pedagojik
formasyon derslerini verebilecektir.

4. Bünyesinde Eğitim/Eğitim Bilimleri Fakültesi veya Eğitim Bilimleri Bölümü bulunmayan
üniversitelerde hangi şartlarda pedagojik formasyon eğitimi verilebilecektir?

a. Üniversite pedagojik formasyon derslerini vermeye ehliyetli doktoralı öğretim elemanı
görevlendirmesi yapıp, Yükseköğretim Kurulundan izin aldığı takdirde pedagojik
formasyon eğitimi verebilir.

b. Bünyesinde Eğitim/Eğitim Bilimleri Fakültesi veya Eğitim Bilimleri Bölümü bulunmayan
üniversitelerin öğrencileri, pedagojik formasyonun verildiği ildeki başka bir üniversitenin
kabul etmesi şartıyla ilgili diğer üniversitelerden formasyon dersleri alabilecektir.

5. Vakıf yükseköğretim kurumları da pedagojik formasyon eğitimi verebilecek mi?

Öğrenim sırasında pedagojik formasyon derslerini diğer üniversitelerde olduğu gibi, vakıf
yükseköğretim kurumları da verebilecektir.

6. Eğitim/Eğitim Bilimleri Fakültesi veya Eğitim Bilimleri bölümü bulunmayan üniversiteler
kendi kadrolarında bulunan Eğitim Bilimleri e Öğretmen Yetiştirme ile ilgili öğretim
üyelerinden yararlanarak kendi üniversitelerinde bu eğitimi sürdürebilirler mi?

Üniversitenin kadrosunda olması şartıyla Eğitim Yönetimi, Eğitim Programları ve Öğretim,
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık, Eğitimde Ölçme ve Değerlendirme anabilim dallarında
toplamda en az 5 öğretim elemanı bulunan üniversiteler Yükseköğretim Kurulundan izin almak
kaydıyla kendi öğrencilerine söz konusu eğitimi verebilecek olup bu üniversitelerde
koordinasyonun nasıl yapılacağı hususunda Üniversite Yönetim Kurulu yetkilidir.

7. Pedagojik formasyon dersleri 240 kredinin içinde mi değerlendirilmelidir? 240 AKTS
aşılabilir mi?

a. Lisans eğitim ve öğretim süresi 4 yıl olan ve formasyon eğitimi alabilecek programların
diğer bölümlerden alınabilen veya zorunlu seçmeli olmayan seçmeli derslerinin yerine,
üniversitenin formasyon eğitimi alabilecek tüm programları için söz konusu dersler seçmeli ders olarak açılacak ve öğrenciler kendi bölümlerindeki seçmeli dersler yerine bu
dersleri alabilecektir.

b. Bu çerçevede mezuniyet 240 AKTS veya üzerinde olabilecektir. Ancak, toplam AKTS
300'ün altında olmalıdır.

8. Pedagojik formasyon dersleri uzaktan öğretim yöntemiyle verilebilir mi?

Yükseköğretim Kurumlarındaki Uzaktan Öğretime İlişkin Usul ve Esaslar uyarınca her
programdaki her yarıyıldaki derslerin AKTS kredilerine göre en fazla %30'u uzaktan öğretimle
verilebilmektedir. İlgili dönemde seçmeli ders olarak açılacak olan pedagojik formasyon dersleri
bu uygulama kapsamında (özel öğretim yöntemleri ve öğretmenlik uygulaması dersi gibi
uygulamalı dersler hariç) değerlendirilecektir.

9. Pedagojik formasyon eğitimi dersleri öğrenci transkriptlerine dahil edilecek mi?

a. Öğrenciler seçmeli ders olarak aldıklarından dolayı dersler transkript içinde yer alacaktır.
Sadece bir transkript düzenlenecek ve bu dersler bu transkript içinde yer alacaktır.

b. Mezuniyet ortalamasına dahil edilecektir.

c. Diplomaların arkasına "Pedagojik formasyon eğitimini tamamlamıştır." ifadesi
yazılacaktır.

d. Mezunların transkripti için mevcut uygulamada herhangi bir değişiklik yoktur.

10. Pedagojik formasyon eğitiminde hangi dersler verilecek?

11. Pedagojik formasyon eğitiminde verilen derslerin hepsinin alınması zorunlu mudur?

a. Pedagojik formasyon eğitimi derslerini almak öğrencilerin talebine bağlıdır.
b. Söz konusu dersleri seçmeli ders olarak alan ancak tümünü tamamlamayan öğrencilerin
diplomalarında bu eğitimi tamamladığına dair ifade yer almayacak, öğrencinin sadece
transkriptinde aldığı dersler yer alacaktır.

12. Açık öğretim ve uzaktan öğretim programlarında öğrenim gören öğrenciler "pedagojik
formasyon eğitimi" derslerini alabilecekler mi?

Halihazırda uygulamada hiçbir değişiklik yapılmamıştır. Açıköğretim ve uzaktan öğretim
programlarında kayıtlı öğrenciler mezuniyetlerinden sonra Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika
Programı'na veya Öğretmenlik Mesleği Tezsiz Yüksek Lisans Programı'na başvuru
yapabileceklerdir.

13. Son sınıf öğrencisi olup kayıtlı olduğu programın mezuniyet için gerekli tüm şartlarını
yerine getiren öğrenciler, pedagojik formasyon eğitimi uygulamasından yararlanabilecekler
mi?

a. Diplomasını almak isteyen öğrenciler diplomalarını alabilecektir. Ancak formasyon ile
ilgili mezun şartlarına tabidirler.
b. Diplomalarını almayıp formasyon eğitimi almaya devam etmek isteyenler ise
öğrenimlerine 2022-2023 eğitim öğretim yılı yaz dönemi öğretimi de dahil olmak üzere
2023-2024 eğitim ve öğretim bahar dönemine kadar lisans öğrenci haklarına sahip olarak
öğrenimlerine devam edebilecektir.

14. Mezun Öğrenciler için Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı uygulamasına
devam edilecek midir?

Evet. Halihazırda yapılan uygulamada bir değişiklik yoktur.

15. Halen pedagojik formasyon eğitimi sertifika programına devam eden öğrenciler için
süreçte herhangi bir değişiklik söz konusu mu?

Halen Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programına devam eden öğrenciler için mevcut
program aynen uygulanmaya devam edilecektir.

16. Mezun öğrenciler için Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı uygulamasında
öğrenci kabulü ve muafiyet nasıl olacak?

a. Mezunlar için uygulanmakta olan Pedagojik Formasyon Eğitimi Sertifika Programı'na bir
öğretim yılında sadece bir yarıyılda öğrenci kabulü yapılacak olup iki dönemde de ayrı
ayrı öğrenci kabul edilemeyecektir.

b. Söz konusu sertifika programında teorik derslerden muafiyet üniversitelerin ilgili
kurullarınca değerlendirilebilecek, ancak Öğretmenlik Uygulaması dersinden muafiyet
sağlanmayacaktır.

17. Öğretmenlik Mesleği Tezsiz Yüksek Lisans Programı hangi üniversitelerde açılacaktır?

a. Yükseköğretim Kurulu ve Milli Eğitim Bakanlığı temsilcilerinden oluşan Öğretmen
Yetiştirme Çalışma Grubu tarafından Öğretmenlik Mesleği Tezsiz Yüksek Lisans
Programı'nın müfredat çalışması yapılarak Yükseköğretim Kurulu tarafından karara
bağlandıktan sonra yükseköğretim kurumlarına bildirilecektir.
b. Söz konusu çalışma tamamlandıktan sonra Eğitim/Eğitim Bilimleri Fakültesi olan ve
enstitüleri bünyesinde Yükseköğretim Kurulundan Öğretmenlik Mesleği Tezsiz Yüksek
Lisans Programı açılması talebi bulunan üniversitelerin talepleri incelenerek uygun
bulunan üniversitelerde anılan tezsiz yüksek lisans programı açılabilecektir.