Memur ve Emeklilere Bayram İkramiyesi Miktarının Artırılması İçin Kanun Teklifi

Söz konusu kanun teklifinin genel gerekçesinde; ''sosyal devlet, devlettin vatandaşlarının toplumsal ve ekonomik varlıklarını iyileştirmek için vatandaşlarına olanaklar sunmaktadır. Sosyal devlette; vatandaşların firsat eşitliği, gelir dağılımı ve asgari yaşam şartlarını sağlayarak sorumluluk üstlenmesi sosyal devletin önceliğidir. 

11.05.2018 tarihinde yapılan düzenlemeyle birlikte Bayram ikramiyesi, sosyal devlet ilkesi çerçevesinde emeklilere Ramazan ve Kurban Bayramlarında ödenen bir ödeme şekli haline gelmiştir. 5510 Sayılı Kanuna ek madde eklenerek “Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramında 1.000'er TL tutarında bayram ikramiyesi ödenir." Hükmü ile sadece emekli olan vatandaşlarımız yararlanacağı şekilde geçici değil kalıcı olarak kanunlaşmıştır. Bu kanuna göre de her yıl iki bayram öncesinden emekli vatandaşlarımız 1.000 TL bayram ikramiyesi almaya devam edeceklerdir. 

Sosyal devlet anlayışında, vatandaşların fırsat eşitliği ilkesine göre çalışan memurlarımıza da bayram ikramiyesi düzenlenmesi gerekmektedir. Kamuda bayram ikramiyesi almayan tek kesim memurlardır. Bu durum adalete hakkaniyete uygun değildir. 

Bununla birlikte kamu kurum ve kuruluşlarında işçi statüsünde görev yapan çalışanlara 11/7/1956 tarih ve 9355 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 6772 sayılı Kanun uyarınca, ücretlerine ek olarak ilave tediye ödenmektedir. 18/5/2018 tarihli ve 30425 sayılı Resmî Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 7143 sayılı Kanunla da Sosyal Güvenlik Kurumundan ilgili mevzuat uyarınca gelir ve aylık ödemesi yapılanlara Ramazan ve Kurban bayramlarında 1000'er lira bayram ikramiyesi ödenmektedir. Dolayısıyla kamu kurum ve kuruluşlarında görev yapan işçiler ve bütün emekliler maaş ve ücretleri dışında ilave bir ödeme ile desteklenmekteyken yalnızca kamu görevlilerine herhangi bir ilave ödeme yapılmamaktadır. Bu durum Anayasamızın özünü teşkil eden eşitlik ve adalet ilkeleri ile çelişmekte, kamu görevlilerinin mağduriyetlerinin artarak devam etmesine neden olmaktadır. Bu nedenle kamu görevlilerine de bayram ikramiyesi verilmesi bir zorunluluktur. 

Bunun yanında 7143 sayılı Kanunla 2018 yılında ödenmeye başlanan bayram ikramiyesi, maktu bir ödeme olması nedeniyle ilerleyen yıllarda sabit kalmış, hızla yükselen fiyatlar karşısında etkinliğini yitirmiştir. 2018 ve 2020 Mayıs arasında tüketici fiyatları endeksindeki artış %40,6'ya ulaşmış dolayısıyla bayram ikramiyesinin reel değeri de aynı oranda azalmıştır. Bu durum yıllar içinde söz konusu ikramiyenin emeklilerin bütçesine olan katkısını bütünüyle yitirmesine neden olacaktır. Bu sebeple 7143 sayılı Kanun uyarınca ödenmekte olan bayram ikramiyesindeki erimenin karşılandıktan enflasyonun yol açtığı erimeden bir daha etkilenmemesi için her yıl TÜİK tarafından açıklanan TÜFE oranları kadar artırılması gerekmektedir. 

Bu nedenle yapılacak olan yeni düzenleme ile emekli vatandaşlarımızla birlikte çalışan memurlarımıza da bayram ikramiyesi sağlanmalıdır. Bununla birlikte emekliler için halihazırda düzenlenmiş olan kanunda bayram ikramiyesinin miktarı sabit kalmıştır. Memur ve emeklilerin gelir ve gider adaletsizliği de aşikardır. Bu düzenlemeye göre de enflasyon oranı ile birlikte bayram ikramiyesinin değerini kaybetmeden ödenmesi esas olmalıdır. 

Bu kanun teklimiz ile memurların da “Bayram İkramiyesi" alması, kamu görevlilerinin yıldan yıla eriyen alım gücünü bayramlar vesilesi ile bir nebze olsun yükseltilmesini sağlayacak, çalışma barışına ve adaletin tecelli etmesine de katkı sağlayacaktır. Bununla birlikte memurların ve emeklilerin ekonomik sorunlarına bir nebze çözüm üretilmesi amacıyla, Ramazan ve Kurban bayramlarında 1.500 TL ikramiye verilmesi ve tüketici fiyatları endeksi artışı oranına göre her yıl artırılması öngörülmektedir.'' denilmiştir. 

Kanun Teklifinin madde gerekçesinde ''5510 sayılı Kanuna göre çalışan memurlara Ramazan ve Kurban Bayramlarında 1.500 TL bayram ikramiyesi verilerek, her yıl tüketici fiyatları endeksi artışları oranında artırılması amaçlanmaktadır. 

5510 Sayılı Kanunun EK MADDE 18' sinde yer alan "Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramında 1.000'er TL tutarında bayram ikramiyesi ödenir. İbaresinin “Ramazan Bayramı ve Kurban Bayramında 1.500 TL ödenir" şeklinde değiştirilmesi ön görülmektedir. 

Emeklilere ödenen bayram ikramiyelerinin her yıl tüketici fiyatları endeksi artışı oranında ayarlanarak ödeme yapılması hedeflenmektedir.'' denilmiştir.

31/05/2006 tarihli 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun ek 18 inci maddesinin birinci fikrasında yer alan “1.000'er” ibaresi “1.500'er" şeklinde değiştirilmiş ve maddeye (c) bendinden sonra gelmek üzere “Emeklilere Ramazan ve Kurban Bayramlarında 1.500 TL bayram ikramiyesi ödenir. Emeklilere ödenen Ramazan ve Bayram ikramiyeleri her yıl tüketici fiyatları endeksi artış oranına göre artırılır." şeklinde bentler eklenmiştir.

5510 sayılı Kanuna ''memurlara Ramazan ve Kurban Bayramlarında 1.500 TL ikramiye ödenir. Bayram ikramiyesi her yıl tüketici fiyatları endeksi artışı oranında göre artırılır." şeklinde ek madde eklenmiştir.