Emekli Ne İstiyor?

BAŞLARKEN

Maalesef hak ettikleri değeri bulamıyorlar. Çoğunun maaşı yetmiyor. Enflasyon hızla yükselince alım güçleri düşüyor. Konut, gıda, hastane, ilaç, ulaşım sorunları var. Saygıyı görmemekten de şikayetçiler. Halkın 23 yıllık gazetesi POSTA emeklinin çözüm bekleyen öncelikli sorunlarını bir kez daha gündeme getiriyor. Bugün çalışanlar da yarın emekli olacak. Aynı sorunlarla onlar da boğuşacak. İşte bu bilinçle emeklinin dertlerini sayfamıza dizi olarak her gün taşıyacağız. Bu çalışmanın tek amacı var:

EMEKLİNİN SESİ OLMAK!

2000 SONRASI EMEKLİ OLAN MAĞDUR

Uzun yıllar çalıştıktan sonra rahat etmek isteyenler, emekli olduklarına olacaklarına pişman! Sebebi düşük maaş! Hele bir de asgari ücretle çalışıp emekli oldularsa ellerine geçen para çok az. En çok şikayet işte şu noktada yoğunlaşıyor:

Asgari ücretten 2000 yılı sonrası emekli olanlar. Bu grup kendilerini ‘Mağdur’ diye adlandırıyor ve “İntibak çıkmadan bize rahat yok” diyor.

EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞI: 710 LİRA!

Emekli maaşı hesabında üç ayrı dönem etkili. En yüksek maaş 2000 yılı öncesi emeklilere bağlandı. Bunu 2000-2008 arasındakiler izledi. En düşük aylık bağlama oranı Ekim 2008’den sonrası için uygulanıyor. Bugün için taban aylık (en düşük aylık) eş ve bakmakla zorunlu olduğu çocuğu olmayanlar için brüt asgari ücretin yüzde 35’i düzeyinde. Asgari ücretle çalışıp 2017’de emekli olana 622 liraya varan maaşlar bağlandı. Diğer deyişle; böyle bir emeklinin günlüğü sadece 20 lira!!! Bu yıl yapılan zamla maaşı ancak 710 lira olabilecek. Bu parayla hem kira ödeyip hem yaşamaya çalışan emekliler var. Ek iş yapmazsa yaşaması imkansız. TÜRK-İŞ’e göre; bir kişinin ‘Aylık Yaşama Maliyeti’ 1989 lira. Bundan kasıt gıda, barınma ve temel ihtiyaçlar.

EMEKLİ ADAYINI SORUN BEKLİYOR

Bugün 6 milyona yakın kişi asgari ücretle çalışıyor. Bu kişilerin primi de doğal olarak asgari ücret üstünden yatıyor. Bunlar da emekli olduklarında aynı geçim derdiyle yüz yüze kalacak. Zaten bugün, yani çalışırken 1603 lira asgari ücret alıyorlar. Emekli oldukları anda bu para neredeyse yarıya düşecek. Dolayısıyla düşük emekli maaşıyla ilgili şikayetler önümüzdeki dönemde yeni emeklilerle birlikte artacak. Bu arada TÜRK-İŞ’e göre; 4 kişilik ailenin ‘Açlık Sınırı’nın 1608 lira olduğunu belirtelim ki tablonun vahameti daha iyi görünsün.

DUL VE YETİMİN HALİ DAHA FENA

Şimdi dönelim yine maaşlara: Eş ve bakmakla zorunlu olduğu çocuğu olanlar için taban aylık, brüt asgari ücretin yüzde 40’ı kadar. Bu da bugün için 812 lira demek. Primleri asgari ücretten ve bunun da büyük çoğunluğu 2000 yılından sonra yattıysa bugün emekli olacak bir işçinin emekli taban aylığı en az 710 en çok 850 lira oluyor. Emekli hayatta değilse dul eşi ve yetimleri bu tutarlardan daha da düşük maaşlarla geçinmek zorunda kalıyor. Eş bu maaşın yüzde 50’sini, tek çocuk varsa yüzde 25’ini alıyor. Çocuk sayısına göre paylaşılan maaş düşüyor.

TABANDA BÜYÜK UÇURUM VAR

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) maaş hesabında yanlışlık yok ama maaşlar arasında uçurum var. Sadece tabanı yani en düşük maaşı baz alalım: SSK’lı işçi 2000’den önce emekli olduysa taban aylığı son zamla 1569 liraya ulaştı. 2000-2008 arasında emekli olduysa 1231 lira oldu. Bugün emekli olanlarda taban aylık sadece 700 lira! Bağkur emeklisi için de aynı durum geçerli. 25 yıl prim yatırıp emekli olan Bağkurlular arasında 685 lira maaş alanlar var! Her geçen gün düşen aylık bağlama oranları, özellikle 2000’den sonra emekli olanları ciddi olarak zora sokuyor.

TEK ÇÖZÜM YOLU: İNTİBAK ÇALIŞMASI

‘2013’te çıkmıştı’

Türkiye Emekliler Derneği Genel Başkanı Kazım Ergün’e ‘Çözüm nedir?’ diye sorduk. İşte yanıtı: “Zamlara rağmen hâlâ maaşlar arasında standart yok. Bunun nedeni de yıllardır dikkat çektiğimiz, intibak düzenlemesinin bir türlü ve ısrarla yapılamamış olması. 2000 yılı öncesi emeklilerimiz için bir çalışma yapıldı ve intibak artışları aylıklara 2013 yılında yansıtıldı.

‘Zor durumdalar’

Emekli bir nebze de olsa rahatladı. 2000 sonrası emeklilerimiz için de intibak yapılması şart oldu. Hatta mecbur. Hatta kaçınılmaz. TBMM’nin bu adaletsizliği ortadan kaldıracak kalıcı bir intibak düzenlemesini bir an önce yapması şart. Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan konuya eğilmesini ve bize destek vermesini yürekten bekliyoruz. 2000 yılı sonrası emekli olanlar cidden zor durumda.

50-400 TL ZAM

Eğer, Anayasa Mahkemesi 2000 yılı öncesi intibakın yürürlükteki maddesinin iptali yönünde karar verirse; 2000 yılı sonrası emekli olan herkes için intibak zammının yolu anında açılacak. Tek tek dava açmaya gerek olmayacak, karar herkesi kapsayacak. Bu yolla maaş tutarına göre 50 ila 400 lira arasında net zam gündeme gelecek.

9 MİLYON KİŞİ KARARI BEKLİYOR

2000’den sonra emekli olan 9 milyon kişi var. Bu emeklilerin intibak talebi, Anayasa Mahkemesi’nin gündeminde. Yüksek Mahkeme, önümüzdeki günlerde bu başvuruyu inceleyecek.

Kaynak : Posta