Çağin Altuğ

Çağin Altuğ

Olimpiyat Yok! Olimpiyat Ve Paralimpik Oyunları Var!

Olimpiyat Yok! Olimpiyat Ve Paralimpik Oyunları Var!

 OLİMPİYAT YOK! OLİMPİYAT VE PARALİMPİK OYUNLARI VAR!

Günümüzde bazı insanlar kolay yoldan başarı elde etmenin yolunu arıyorlar. Oysaki bilmiyorlar ki kolay yoldan elde edilen başarının kıymetinin olmayacağını ve bir gün o başarının kolay bir şekilde elinden kayıp gideceğini. Başarı her zaman azim eden, azim ile çalışanındır.
Sizde azmin zafere giden yolculuğunu, paralimpik oyunların doğuşunu, ülkemizin paralimpik oyunlardaki tarihsel sürecini, iç savaşın eşiğindeki Ukrayna’nın oyunlardaki başarısını, Rus sporcuların 2016 Rio Paralimpik ve zihinsel engelli sporcuların 2004 Atina ve 2008 Pekin Paralimpik oyunlarına neden alınmadığını, dünya spor tarihine geçen sporcularımızı ve en önemlisi paralimpik oyunlar olmadan neden olimpiyat oyunlarının yapılamayacağını merak ediyorsanız, bu yazı tam size göre…

PARALİMPİK NEDİR?

Paralimpik oyunları dünyanın dört bir yanından çeşitli engelli gruplarındaki elit sporcuların madalya için mücadele ettikleri çoklu spor etkinlikleridir. Kelime anlamı olarak ‘’ paralel olimpiyat’’ anlamındadır ve paralel ve olimpik kelimelerinin birleşmesinden oluşmuştur.
1948 yılında temeli atılan oyunlar, o zamanlar sporcu bulunmakta zorlanılsa da günümüzde milyarlarca insanı ekrana kilitleyen en büyük spor organizasyonlarından biridir. Tüm Paralimpik Oyunları Uluslararası Paralimpik Komitesince yaz ve kış olimpiyatları olarak o dönemki olimpiyatların hemen sonrasında düzenlenir.

PARALİMPİK OYUNLARIN DOĞUŞU

Engelli insanlara yönelik olarak spor müsabakaları düzenleme fikrini, İngiltere’nin Stoke Mandeville kentinde yaşamış olan yetenekli beyin ve sinir cerrahı Dr. Guttman’a borçluyuz.1940’lı yılların ortalarında İngiltere’de Dr. Gutmann askeri hastanede felçli hastaları tedavi amaçlı rehabilitasyon merkezi kurarak II. Dünya savaşında yaralanmış parapleji hastalarının tedavisinden spordan faydalanmiştir.

Dr. Gutmann ilk olarak okçuluk, bowling, bilardo ve masa tenisini kullanmaya başlamış, daha sonra takım sporlarını da işin içine katmıştır. Zamanla engelli gruplarını göz önünde bulundurarak eskrim, cirit, gülle, slalom yarışı gibi sporlarını da işin içine katmıştır.

Dr. Gutmann tekerlekli sandalye sporunu olimpiyat ruhuyla bağdaştırıp 1948 yılında Stoke Mandeville Tekerlekli Sandalye Sporları Oyunlarını organize ederek oyunların temelini atarken, oyunlara savaş gazisi 16 kişi katılmıştır.

Oyunların ödül dağıtımı sırasında Dr. Gutmann etkinliklerin ülke dışına çıkması gerektiği fikrini gündeme getirse de, ilk başlarda beklediği desteği göremedi. Ta ki 1952 yılında Hollanda’dan gelen küçük bir sporcu kafilesinin oyunlara katılmasıyla uluslararası ilişkiler adına önemli bir adım atılmış oldu.

1957 yılında önemli bir adım atılarak ‘’Stoke Mandeville Oyunları Komitesi’’ kuruldu. Oyunlara 3 sene ev sahipliği yaptıktan sonra, alınan kararla olimpiyatların yapıldığı şehirlerde yapılması planlanmış, mümkün olmayan durumlarda ise başka şehirlerde düzenlenmiştir.

OYUNLAR HAKKINDA AZ BİLİNENLER

*Paralimpik Oyunlar’ın logosu , ‘’agitos’’ hareket halindeki ruhu temsil eden yeşil, mavi, kırmızı eğrilerden oluşmaktadır. Bu renkler tüm dünyada kullanılan ülke bayraklarını temsil etmektedir.
*Kör futbolunda şartların eşitlenmesi için tüm oyuncuların gözleri bağlanır. Çünkü bu kategoride mücadele eden sporcuların bazıları kısmen de olsa görebiliyor.
*Atletizm dalında yarışan görme engelli sporcular iple bağlı oldukları rehberlerle koşma hakkına sahipken, yüksek atlama yapan sporcular rehberlerinin alkış temposuyla ne kadar yükseldiklerini anlayabiliyorlar.
*2016 Rio Paralimpik Oyunları’nda iki kişilik mülteci takımının yer aldığı oyunlarda, Suriye’deki iç savaş sırasında bacağını kaybeden yüzücü İbrahim el- Hüseyin ve İranlı disk atma sporcusu Shahrad Nasajpour altın madalya için mücadele etti.
*100 metre paralimpik rekoru 10.72 saniyeyle bir uvzu eksik olan Ajibola Adoye adlı Nijeryalı sporcuya aittir. Bu rekor, Kanadalı olimpiyat rekortmeni Donovan Bailey’in 9.84’lük derecenin bir saniye gerisindedir.
1960 Roma-İTALYA
Bu yılda olimpiyat oyunları ve paralimpik oyunları ilk kez aynı şehirde gerçekleştirildi ve paralimpik oyunlarının ilk yaz organizasyonu olarak tarihe geçti.
1972 Heidelberg ,ALMANYA
Münih olimpiyatlarından hemen sonra paralimpik oyunların düzenlenmesi planlanmış fakat siyasi sebeplerden dolayı Heidelberg’te yapılmıştır. Heidelberg Oyunları’na bazı branşlarda görme özürlü oyuncular katıldı ve böylece bir ilk daha gerçekleştirildi.
1988 Seul, KORE
Engelli sporcular burada ilk kez ana olimpiyat tesislerinde, olimpiyat yarışmacılarıyla ‘’ aynı kulvarda ‘’ yarıştı.
1992 Barcelona, İSPANYA
İlk kez olimpiyat oyunlarına ait bir televizyon kanalı oluşturuldu ve eşi görülmemiş yepyeni bir seyirci kitlesi oluştu.
1996 Atlanta, ABD
İki yeni paralimpik spor; rugby ve yelken bu oyunlarda gösteri sporu olarak sergilendi.
TÜRKİYE’ NİN PARALİMPİK OYUNLAR KARNESİ
Türkiye’nin paralimpik oyunlar macerası 1992 Barcelona’ da bir yüzücümüze davet gelmesiyle başladı. Türkiye paralimpik oyunlara 1992 Barcelona ve 2000 Sidney Olimpiyatları’nda birer , 2004 Atina’da 8, 2008 Pekinde 16 , 2012 Londra 69 ve son olarak 2016 Rioda 79 sporcuyla rekor bir katılım sergiledi.

İLK MADALYAMIZ KORHAN YAMAÇ’TAN

Türkiye, 1992 Barcelona’dan bu yana katıldığı paralimpik oyunlarındaki ilk madalyasını 2004 Atina’da elde etti. Atıcılık branşında kürsünün zirvesinde yer alan Korhan Yamaç, altın madalya kazanarak adını paralimpik oyunlar tarihine yazdırdı.

KADINLARDA İLK ALTIN GİZEM’DEN

2008 Pekin paralimpik oyunlarında okçuluk branşında altın madalya kazanan Gizem Girişmen oyunlarda altın madalya kazanan ilk sporcumuz oldu. Ayrıca 2010 yılında Laures Dünya Spor Ödüllerine aday gösterilen ilk Türk sporcu oldu.

TARİHE GEÇEN TÜRK: İBRAHİM BÖLÜKBAŞI

Olimpiyatlar tarihinde bugüne kadar 13 sporcu hem paralimpik, hem de olimpiyat oyunlarına katılma başarısı gösterdi. Bu listeden sadece iki sporcu aynı sene düzenlenen olimpiyat ve paralimpik oyunlarında yer alabilmişti. İbrahim bu listeye 3. Kişi olarak girdi, fakat onu diğer sporculardan ayıran bir özelliğiyse bugüne kadar hiçbir sporcu aynı yıl yapılan olimpiyat ve paralimpik oyunlarında iki ayrı spor dalında yarışmadı. Görme engeline rağmen RİO 2016 Olimpiyat Oyunlarında serbest güreşte mücadele veren Bölükbaşı, 15 gün sonra Paralimpik Oyunları’nda judo banşında tatamiye çıkarak dünya spor tarihine geçti.
2016 RİO PARALİMPİK OYUNLARI’NDA TÜRKİYE
Milliler, oyunlarda ki en fazla altın madalyasını RİO’da elde etti. Organizasyonda 6.kez boy gösteren ay yıldızlılar, 2004, 2008, 2012’ deki birer altın madalyadan sonra 2016’da elde ettiği 3 altın madalya ile en başarılı performansını sergiledi.

ALTIN KADIN NAZMİYE

2012 Londra Paralimpik Oyunları’nda 40 kiloda şampiyonluğa uzanan Nazmiye Muratlı, 2016 Rio Paralimpik Oyunları’nda 41 kiloda 104 kiloluk kaldırışıyla Dünya  Rekoru kırarak oyunlardaki altın sayısını ikiye çıkardı.

İKİNCİ ALTIN ABDULLAH’TAN

Masa tenisi erkeklerde (class 4 ) milli sporcu Öztürk, finalde Çin’li rakibini 3-1’lik skorla geçerek altın madalyanın sahibi oldu.

TAKIM SPORLARINDA BİR İLK
Son Avrupa Şampiyonluğunda kürsünün zirvesinde yer alan golbol kadın milli takımı 2016 Rio Paralimpik oyunlarına da damga vurdu. Altın madalya kazanan sporcularımız oyunlar tarihinde Türkiye’ye takım sporlarındaki ilk şampiyonluğu getirdi.
KÜBRA’DAN GÜMÜŞ MADALYA
Milli sporcumuz, masa tenisi tek kadınlarda ( class 7), finaldeki rakibine yenilerek gümüş madalyanın sahibi oldu.
RİO’DA 5 BRONZ
Judo kadınlarda Mesme Taşbağ ve Ecem Taşkın, atletizm erkekler 1500 metrede Semih DENİZ, atıcılık kadınlar 10 metre havalı tabancada Ayşegül Pehlivanlar ve masa tenisi çift erkeklerde Öztürk kardeşler bronz madalyanın sahibi oldu.
NE YAPTIN SEN İSPANYA !!!
Sydney 2000’de İspanya skandal bir olaya imza atarak, zihinsel engelli basketbol takımındaki 12 sporcudan sadece 2’sinin gerçekten engelli olduğu ortaya çıkmıştı. Takıma sızan gazeteci Carlos Ribagorda, Brezilya 1988 ve Eurobasket 1999’da mücadele eden bazı oyuncuların zihinsel engeli olmadığına dair bilgi edinmesi sonucu, oyuncular kazandıkları altın madalyaları geri vermişti. Uluslararası Paralimpik Komitesi de zeka engelli sporcuların müsabakalarını paralimpik oyunları programından çıkararak, 2004 Atina ve 2008 Pekin OYUNLARI’nda yer vermemişti.
RUSYA PARALİMPİK’TE KAYIP!!
Uluslararası Paralimpik Komitesi doping gerekçesiyle Rusya’yı Rio Paralimpik oyunlarından men etti. Kararın alınmasında devlet desteğiyle sistematik olarak doping yapılması ve Sochi 2014 kış Paralimpik Oyunları’nda en yakın ülkeden 4 kat fazlayla 80 madalya kazanmasının etkili olduğu, ve bunu doping kurallarına uyulmadan elde edilmesi yatıyor.



UKRAYNA ‘NIN RİODA’Kİ SIRRI
Ukrayna RİO 2016 Olimpiyat Oyunları’nda başarılı sayılmayacak bir performans sergilerken, paralimpik oyunlarında ise 172 sporcudan 117’si madalya kazanarak 3 spor dalında 109 rekorla inanılması güç bir performansa imza attı.Ukrayna’nın yakın tarihindeki siyasi, ekonomik krizi de göz önünde bulundurursak bu başarısı oldukça şaşırtıcı.
Aslında bu başarının sırrı alt yapıya ve engelli bireyleri verilen değerin bir sonucu. Bu başarılı çalışmanın altında ‘’INVASPORT’’ adlı program yatıyor. Invasport projesinin başarılı olmasında ülkenin her bölgesine paralimpik sporuna özel okullar, tesisler açılarak , engelliler için beden eğitimi, spor ve rehabilitasyon merkezlerinin kurulması yatıyor.
PARALİMPİK YOKSA , OLİMPİYATTA YOK!!!
2001 yılında IOC VE IPC’ nin aldığı bir kararla bir ülkede paralimpik oyunları olmadan olimpiyat oyunları yapılamıyor. Olimpiyatları organize edecek ülkeye olimpiyatların bitiminden en geç 3 hafta içerisinde paralimpik oyunları yapma zorunluluğu getirildi ve organizasyonun adı ‘’ olimpiyat ve paralimpik oyunları ‘’olarak değiştirildi.
Ülkemizin olimpiyat oyunlarına adaylığında bile ‘’paralimpik’’ kelimesinin geçmemesi işin en baştan yanlış yapıldığının bir göstergesi. Bir ülke olimpiyat oyunlarına aday olacaksa paralimpik oyunlarına gereken önemi vermek zorunda.
Bu konuda özellikle Türkiye Paralimpik Komitesi Başkanı Yavuz Kocaömer’in mücalesini görmezden gelmek mümkün değil. Katıldığı her etkinlikte organizasyonun ‘’OLİMPİYAT VE PARALİMPİK OYUNLARI’’ olarak anılması gerektiğini bıkmadan dile getirmesi yanlış oluşan algının düzelmesi adına çok önemli.
KISSADAN HİSSE
Tv kanallarında vatandaşlara sorulan ‘’paralimpik’’ nedir? Sorusuna verilen cevapları duyunca gülsek mi ağlasak mı bilemiyorum. Olimpiyatlara aday olan bir ülkeyiz fakat ülkemizde olimpiyat kültürü ve seyircisi halen yok.
Olumsuzluklara rağmen umudumuz halen var. Temsilen birer sporcuyla katıldığımız oyunlarda yarıştıracak sporcu bulamazken artık kürsüde yer alıyor ve istiklal marşımızı çaldırabiliyoruz. Yeterli mi , asla değil. Ülke nüfusu ve nüfus içindeki engelli sayısını düşündüğümüzde çok daha fazla sporcuyla oyunlara katılabilir ve başarı sağlayabiliriz.

Başarı istiyorsak fiziki mekanların hepsi engelli, engelsiz ayrımı yapılmaksızın hizmete sunulmalı. Yapılacak olan tüm tesisler engelli sporcu ve seyirciler göz önüne alınarak yapılmalı ve takibi sağlanmalıdır.
Engelli sporcular için ülkenin dört bir yanına açılan tesislerin önemi kadar, engelli sporcuları bu tesislerle buluşturabilmekte önemli. Sürekli ülkemizde ki tesis sayılarıyla ilgili açıklamalar yapılırken, gençlerimizi, engelli çocuklarımızı bu tesislerle buluşturamadıktan sonra neye yarar ki tesis yapmak…
Özellikle Ukrayna ve müslüman ülkelerden Özbekistan, İran, Cezayir gibi ülkelerin madalya sayıları düşünüldüğünde onlardan öğreneceğimiz bir çok şey olduğu kesin.

Önceki ve Sonraki Yazılar
YAZIYA YORUM KAT
UYARI:

Yorum yazarak topluluk şartlarımızı kabul etmiş bulunuyor ve tüm sorumluluğu üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan kamuajans.com İnternet Sitesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.

Çağin Altuğ Arşivi
SON YAZILAR