Milli Piyango'nun tarihi

<p><b>Millî Piyango İdaresi</b>,&nbsp;Türkiye'deki şans oyunlarını yürütmesi için, 5 Temmuz 1939 tarih ve 3670 sayılı kanunla kurulmuş kamu kurumudur. 2020 yılında şans oyunlarını yürütme yetkisi&nbsp;Sisal Şans'a verilmiştir. İdare yalnızca oyunlara ilişkin izleme ve denetleme yetkisine sahiptir.</p>

<p>710 sayılı kanun gereği 9 Ocak 1926 tarihinden itibaren Türk Hava gücüne katkı sağlamak amacıyla, "Tayyare Piyangosu" adı altında,&nbsp;Türk Tayyare Cemiyeti&nbsp;tarafından çekilişler düzenlenmekteydi.</p>

<p>2017 yılında çıkan 680 sayılı&nbsp;KHK&nbsp;ile Millî Piyango İdaresi,&nbsp;Türkiye Varlık Fonu'na devredildi. 2020 yılında ise Türkiye Varlık Fonu ile&nbsp;Sisal Şans&nbsp;arasında imzalanan sözleşme kapsamında, Millî Piyango İdaresi tarafından yürütülen şans oyunları Sisal Şans'a devredildi.&nbsp;Devir işleminin ardından Millî Piyango İdaresi, oyunlar hakkında izleme ve denetleme yetkisine sahip oldu.</p>

<a href="https://www.kamuajans.net/milli-piyango-bilet-fiyatlari-ne-kadar-milli-piyango-tam-bilet-odulu-ne"><strong>Milli Piyango Bilet Fiyatları ne kadar ? Milli piyango tam bilet ödülü ne ?</strong></a>

<p>Osmanlı topraklarında başlayan piyango macerasının anlatıldığı kitapta, yıllar içinde düzenlenen piyangolar ve devletin piyangoya bakışına yer veriliyor.<br />

<br />

Radikal gazetesinden Can Mumay'ın, İstanbul Bilgi Üniversitesi Tarih Bölümü Başkanı Profesör Doktor Mete Tunçay’a söyleşisi şöyle: Piyango tarihi boyunca yasaklar ve sınırlamalarla mücadele etti. 19’uncu yüzyılın ikinci yarısından itibaren yabancı ülkelerde düzenlenen piyango biletleri özel izinlerle Osmanlı sınırlarında da satılmaya başladı. O dönemde en popüler olan piyangolar Bulgar, Macar ve Avusturya piyangolarıydı. Gayrimüslimler arasında yaygınlaşan piyangoya uzunca bir süre devlet tarafından sıcak bakılmadı ve sadece yardım amaçlı düzenlenenlere izin verildi.<br />

<br />

Tunçay, 1897 yılında Osmanlı-Yunan savaşı sonrasında dul ve asker yakınlarına yardım etmek amacı ile bir ‘iane’ (yardım) piyangosu düzenlendiğini söyledi. Tunçay, “Girit Savaşı’ndan sonra ölen askerlerin ailelerine yardım amacı ile bir müzayede düzenlenir. Müzayedede eşyaların hepsi satılamaz. Elde kalan eşyaları satmak için II. Abdülhamit de ikna edilerek bir eşya piyangosu düzenlenir. Düzenlenen piyangonun biletlerinde hiç boş yoktur. Yani bütün biletlere ödül çıkar” dedi.<br />

<br />

<br />

<strong>Yasaklı dönem başladı</strong><br />

<br />

Osmanlı Arşivi’ndeki belgelere göre Abdülmecit döneminde ilk kez piyango yasakla karşılaşıyor. 1855 yılındaki yasak 1857 yılındaki Danıştay kararı ile ‘külliyen men’ uygulamasına dönüştü. 300 kadar ruhsatlı piyangocu mağdur duruma düştü ve hükümetten tazminat talep etti.<br />

<br />

1861’de tahta çıkan Abdülaziz’in ilk icraatlarından biri ise piyangoyu serbest bırakmak oldu. 1865’e gelindiğinde kolera salgını gerekçe gösterilerek piyango tekrar yasaklandı. Genç Türkiye Cumhuriyeti de ilk yıllarında piyangonun milli savunma üzerindeki etkisini kullanmak istedi ve 1926’dan 1939’a kadar devletin düzenlediği Tayyare Cemiyeti Piyango’larının geliri ile uçak alımı yapıldı. 1939’dan sonra ise Cemiyet’e ağır maddi yükler getirdiğinden Milli Piyango İdaresi kuruldu.<br />

<br />

<br />

<strong>Her çekiliş için izin şart</strong></p>

<p>Türkiye’de düzenlenen her çekiliş ve ödül için Milli Piyango İdaresi’nden izin almak gerekiyor. Bu çekilişlerin karşılığı olan nakit para veya eşya ödüllerinde ise çeşitli vergi kesintileri uygulanıyor. Fakat Milli Piyango İdaresi’nin düzenlediği piyango çekilişleri sonrasında çıkan ödüllere herhangi bir kesinti uygulanmıyor.</p>

<p></p>

<p><strong>OSMANLIDAN GÜNÜMÜZE MİLLİ PİYANGO TARİHİ</strong></p>

<p>Piyango veya Tarihsel adı pianko uygulaması Osmanlı Döneminde başlamıştır.Osmanlı topraklarında piyangonun ilk defa duzenlenmesi 1800 lerin ilk yıl'larındadır.1800 lü yılların başında osmanlı yönetimi milli piyango düzenlemesi yapmıyordu.Bu yıllarda avrupada düzenlenen piyangoların biletleri osmanlı topraklarında satılmaya başlanmıştı.1855 yılında Sultan Abdülmecit yabancı piyango biletlerinin yurda sokulmasını yasakladı.Ardından da osmanlı imparatorluğunda düzenlenen her türlü piyango çekilişlerine yasak getirdi.</p>

<p>1861 yılında Sultan Abdülaziz döneminde , sermaye toplamak için Devlet'e ait Şark Şimendiferleri ve Ergani Bakır İşletmeleri fabrikalarına ait tahvil kağıtlarının satışı yapılacaktı.Tahvil kağıtlarının daha fazla ilgi çekmesi için tahvil kağıtları ile birlikte piyango bileti satış uygulaması yapıldı.Böylelikle Osmanlı Yönetimi tarafından organize edilen "kazananları kur‟a ile belirlenen ilk resmi piyango uygulaması başlatılmış oldu."</p>

<p>1880’li yıllarda, gayri Müslim cemaatlerin piyango tertipleyerek gelir sağlama yolu belli bir düzene ve kurallara bağlandı. Kişisel kâr amacı taşıyan piyangolar yasaklandı. Hayır/yardım amacı taşıyanlara da sınırlama getirildi.</p>

<p>2. Abdülhamit döneminde de çeşitli piyango çekilişleri düzenlendi. 1880/90 arasında Şark Şimendiferleri Piyangosu düzenlendi. 1898’de Bulgar Piyangosu’nun biletlerinin satılmasına izin verildi. Sultan, 1900 yılında, İzmir Hamidiye Sanayi Mektebi yararına düzenlenen piyangoya açık destek verdi. İktidarı zamanda, bilet fiyatları, satış noktaları ve satıcılar hakkında bir Piyango Nizamnamesi hazırlanmasına ön ayak oldu.</p>

<p>İttihat ve Terakki Partisi, piyango yönetimini daha ciddi ve sistemli işleyişe kavuşturdu. 1909’da kurulan Osmanlı Donanma Cemiyeti’ne askerî gemilerin alınabilmesi için piyango düzenleme yetkisi verildi. Karar çok başarılı oldu. Donanma Cemiyeti’nin düzenlediği Osmanlı Piyangosu’nun genel bayisi/dağıtıcısı, Devidas ve Ventura Bankası’ydı. İstanbul’un kuyumcuları piyango bileti satmaya başladı.</p>

<p>Cumhuriyet döneminde, piyango tertip, satış ve dağıtımı devlet eliyle yapıldı. 16 Şubat 1925’de kurulan Türk Tayyare Cemiyeti, piyango düzenleme görevini üstlendi. Türk Hava Kuvvetleri’ne pilot yetiştirilmesi ve uçak alımından sorumlu TTC’nin ciddi gelir kaynaklarına ihtiyacı vardı. Tayyare Piyangosu da kazanç kapılarından birisiydi. Cemiyete piyango düzenleme yetkisi, 9 Ocak 1926’da çıkarılan bir kanunla verildi.</p>

<p>İlk piyango çekilişi de 19 Nisan 1926’da gerçekleştirildi. Piyangonun kuruluş amaçlarını Mösyö Edward Mizraki belirledi. Yahudi asıllı Mizraki, Osmanlı’nın son dönemindeki Donanma Cemiyeti Piyangosu’ndan geniş deneyim sahibiydi. Tayyare Cemiyeti, İstanbul’da 193, Ankara’da 27, yurdun değişik illerinde 425 şubesi ve gezici bayisi vasıtasıyla biletlerini satıyordu. İkramiyeler nakit ödeniyordu. Harf devriminin ardından Türk Tayyare Cemiyeti’nin adı Türk Hava Kurumu olarak değiştirildi. 1939 yılına gelindiğinde yılda satılan bilet sayısı 2,5 milyon adet seviyesindeydi.</p>

<p>Millî Piyango İdaresi, 3670 Sayılı Kanun ile 5 Temmuz 1939’da kuruldu. Türk Tayyare Cemiyeti (Türk Hava Kurumu)’nin yetkileri yeni kuruma devredildi. 19 Mayıs 1940’da yapılan çekiliş törenine 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ve Bakanlar Kurulu üyeleri katıldı.</p>

<p>Cumhuriyetin ilanından sonra, karşılığı nakit olarak ödenmek üzere piyango tertip ve keşide etme hakkı 710 sayılı Kanunla, 9 0cak 1926 tarihinden itibaren “Türk Tayyare Cemiyeti”ne verilmiştir. 24 Mayıs 1935 tarihinde bu Cemiyetin adı Türk Hava Kurumu‟na çevrilmiştir.</p>

<p>“Tayyare Piyangosu” adı altında, Türk hava gücüne katkı sağlamak amacıyla 14 yıl süreyle anılan Kurum tarafından düzenlenen çekilişler, 05.07.1939 tarihli ve 3670 sayılı Kanunla Milli Piyango İdaresi kurulana kadar devam etmiştir.&nbsp;</p>