Güvenlik Soruşturması ve Arşiv Araştırmasında Önemli Düzenleme

Güvenlik soruşturması usullerine ilişkin kanun teklifi Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi. Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, ilk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması hükümlerinin yeniden düzenlenmesine ilişkin maddeleri de içeriyor.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılacak.

Tabiat parkı ve milli parklarda 29 yıl süreyle yatırımcılara kiraya verilen alanların kira süreleri, 20 yıl olarak yeniden düzenleniyor.

Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından sunulan kamu hizmetlerinde ihtiyaç duyulan taşınmaz mal alımları ile kültür veya turizm yatırımlarına ilişkin kamulaştırma bedelleri için destek döner sermayeden sağlanabilecek.

Sanayi sicil belgesini haiz katma değer vergisi mükelleflerine yeni makine ve teçhizat teslimlerine ilişkin KDV istisnası 31 Aralık 2022'ye kadar uzatılıyor.

İlk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacaklar hakkında yapılacak güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması hükümlerinin yeniden düzenlenmesine ilişkin maddeleri de içeren Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.

Komisyonda kabul edilen maddelere göre, kamu hizmetlerinin etkin ve sağlıklı bir biçimde yürütülmesi amacıyla 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında memuriyete atanacaklar için "Güvenlik Soruşturması, Bazı Nedenlerle Görevlerine Son Verilen Kamu Personeli İle Kamu Görevine Alınmayanların Haklarının Geri Verilmesine ve 1402 Numaralı Sıkıyönetim Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun" kapsamında güvenlik soruşturması, arşiv araştırması yapılması şartı getiriliyor.

Devlet Memurları Kanunu'nda, devlet memurluğuna alınacaklar için genel şartlar arasında sayılan "Güvenlik soruşturması/arşiv araştırması yapılmış olmak" ibaresi, Anayasa Mahkemesinin 29 Kasım 2019 tarihli kararıyla iptal edilmişti.

Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen hüküm uyarınca, yapılan güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucuna göre memuriyete veya kamu görevine atanmayan veya atama onayı iptal edilen ya da sözleşmesi feshedilen kişiler tarafından süresinde açılmış, kanun yolu aşamasında bulunanlar dahil görülmekte olan iptal davalarında bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 15 gün içinde, süresinde açılacak iptal davalarında ise dava dilekçesinin idareye tebliğinden itibaren 30 gün içinde; idarece resen, ilgililer hakkındaki güvenlik soruşturması veya arşiv araştırmasının yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre yeniden yapılmasına karar verilecek.

Bu karar en geç 7 gün içinde davaya bakmakta olan mahkemeye bildirilecek.

Mahkemece bu bildirim üzerine 6 ay süreyle davanın geri bırakılmasına karar verilecek. Yeniden yapılan güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması sonucunda idarece dava konusu işlem kaldırılarak ilgilinin atanmasına karar verilmesi durumunda, bu husustaki işlem idare tarafından 7 gün içinde mahkemeye ve ilgilisine bildirilecek. Bildirim üzerine mahkemece dava hakkında karar verilmesine yer olmadığına karar verilecek.

İlgilinin atanmamasına karar verilmesi durumunda, işlem idare tarafından 7 gün içinde mahkemeye ve ilgilisine bildirilecek. Bildirim üzerine bu işleme dair iddialarını ileri sürebilmesi için mahkeme tarafından davacıya 30 günlük süre verilecek. İdarenin aynı sürede vereceği savunmayla dava dosyası bu işlem yönünden tekemmül ettirilecek ve uyuşmazlık, yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılacak.

Geri bırakılmasına karar verilen davalarda, 6 aylık süre içinde idarece bildirimde bulunulmayan hallerde, mahkemece bu sürenin dolduğu tarihten itibaren kaldığı yerden davaya devam olunacak ancak mahkemece işin esası hakkında karar verilinceye kadar idare tarafından bildirimde bulunulması halinde uyuşmazlık ilgili bentler uyarınca sonuçlandırılacak.

- Değerlendirme Komisyonu

İlk defa veya yeniden kamu hizmeti ve görevlerine atanacak ve haklarında güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapılacak kişilerin, anayasaya ve devlete sadakat ve bağlılık, terör örgütleriyle eylem birliği içerisinde olmamak, bu örgütlere yardım etmemek, kamu imkan ve kaynaklarını bu örgütleri desteklemeye yönelik kullanmamak ya da kullandırmamak, bu örgütlerin propagandasını yapmamak ilke ve kuralları; kolluk kuvvetleri tarafından halen aranıp aranmadığı, kolluk kuvvetleri ve istihbarat birimlerinde ilişiği bulunup bulunmadığı ve hakkında herhangi bir tahdit olup olmadığı yönlerinden kamu hizmet ve görevlerine uygunluğunun değerlendirilmesini sağlayacak veri Değerlendirme Komisyonuna iletilecek.

Komisyon bu verilere ilişkin değerlendirmelerini atamaya yetkili amire sunacak.

Güvenlik soruşturması veya arşiv araştırması yapmakla görevli birimler ile değerlendirme komisyonları, veri güvenliğine ilişkin mevzuatta belirtilen önlemleri alacak. Bu kapsamda elde edilen kişisel veriler, amacı dışında işlenemeyecek ve aktarılamayacak.

Bu veriler, ilgili hakkında talebe konu işlemin tekemmülünü müteakiben veya her durumda iki yılın sonunda değerlendirme komisyonlarınca silinecek ve yok edilecek ancak bu veriler, işleme karşı dava açılması halinde karar kesinleşmeden silinmeyecek ve yok edilmeyecek.

Mahkemelerin bu konudaki talepleri, değerlendirme komisyonunun bünyesinde bulunduğu ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından karşılanacak.

Güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması, Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve mahalli mülki idare amirlikleri tarafından yapılacak.

Güvenlik soruşturması teklifinde önergeyle değişiklik yapıldı. Ak PArti tarafından TBMM'ye sunulan güvenlik soruşturmalarına dair kanun teklifinde tek maddelik değişilik yapıldı.

Komisyonda kabul edilen önergeyle atanamayan kişilerle birlikte atama onayı iptal edilen ya da sözleşmesi fesih edilen kişilerin de madde hükmünden faydalanabilmesi, ilgilinin atanmaması durumunda bu işleme dair iddialarını ileri sürebilmesi için mahkeme tarafının davacıya otuz günlük bir süre verilmesi ve idarenin de aynı sürede vereceği savunmayla dava dosyasını bu işlem yönünden tekemmül ettirilmesi hüküm altına alınmaktadır.

KANUN TEKLİFİNİN TBMM'YE SUNULAN HALİ

KOMİSYONDA VERİLEN ÖNERGE

"GEÇİCİ MADDE 47- Bu Kanunun 48 inci maddesinin

birinci fıkrasının (A) bendinin 29/11/2019 tarihinden

önce yürürlükte bulunan (8) numaralı alt bendi veya

bu bende atıf yapan mevzuat uyarınca yapılan

güvenlik soruşturması ve/veya arşiv araştırması

sonucuna göre memuriyete veya kamu görevine

atanmayan kişiler tarafından süresinde açılmış,

kanun yolu aşamasında bulunanlar dahil

görülmekte olan iptal davalarında bu maddenin

yürürlüğe girdiği tarihten itibaren onbeş gün içinde,

süresinde açılacak iptal davalarında ise

dava dilekçesinin idareye tebliğinden itibaren

otuz gün içinde; idarece resen, ilgililer

hakkmdaki güvenlik soruşturması ve/veya

arşiv araştırmasının yürürlükteki mevzuat

hükümlerine göre yeniden yapılmasına

karar verilir. Bu karar en geç yedi gün içinde

davaya bakmakta olan mahkemeye bildirilir.

Mahkemece bu bildirim üzerine altı ay süreyle

davanın geri bırakılmasına karar verilir.

Yeniden yapılan güvenlik soruşturması ve/veya

arşiv araştırması sonucunda idarece dava

konusu İşlem kaldırılarak;

a) İlgilinin atanmasına karar verilmesi

durumunda, bu husustaki işlem idare

tarafından yedi gün içinde mahkemeye ve

ilgilisine bildirilir. Bildirim üzerine mahkemece

dava hakkında karar verilmesine yer

olmadığına karar verilir.

b) İlgilinin atanmamasına karar verilmesi

durumunda, bu husus idare tarafından

yedi gün içinde mahkemeye ve ilgilisine

bildirilir. Bildirim üzerine mahkemece

dava dosyası bu işlem yönünden

tekemmül ettirilir ve uyuşmazlık

yürürlükteki mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.

Görüşülmekte olan (2/2452) esas numaralı

Kanun Teklifi'nin çerçeve 3'üncü maddesiyle

657 sayılı Kanun'a eklenen geçici 47'nci

maddenin 1'inci fıkrasının 1'inci cümlesine

"kamu görevine atanmayan" ibaresinden

sonra gelmek üzere "veya atama onayı

iptal edilen ya da sözleşmesi fesih edilen"

ibaresinin eklenmesini ve fıkranın (B) bendinin

aşağıdaki şekilde değiştirilmesini arz ve teklif ederiz.

Uğur Aydemir

Manisa

"B- İlgilinin atanmamasına karar verilmesi durumunda,

bu hususta ki işlem idare tarafından yedi gün içinde

mahkemeye ve ilgilisine bildirilir. Bildirim üzerine

bu işleme dahil iddiaları ileri sürebilmesi için

mahkeme tarafından davacıya otuz günlük

bir süre verilir. İdarenin aynı sürede vereceği

savunmayla, dava dosyası, bu işlem yönünden

tekemmül ettirilir ve uyuşmazlık yürürlükteki

mevzuat hükümlerine göre sonuçlandırılır.