Bakan Selçuk'un EYT Açıklamasının Tam Metni!

Bakan Selçuk'un EYT Açıklamasının Tam Metni!

Kamuajans - Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanı Zehra Zümrüt Selçuk'un, haftasonu katıldığı bir televizyon kanalında EYT konusunda yaptığı açıklamalar kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Bakan Selçuk, EYT'lirle ilgili geniş açıklamalarda bulundu. İşte o açıklamanın tam metni:

Şimdi Sayın Bakan EYT meselesi Türkiye'de herhalde en fazla konuşulan, vatandaşlarımızın özellikle, yani bana birçok mesaj geldi, mutlaka size de çokça geliyor. Bu konuyla ilgili acaba ne söylenebilir, ne yapılabilir diye ben size de tekrar sormak istiyorum.

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- Şimdi tabii ki EYT'de, kısaca emeklilikte yaşa takılanlar ya da bizim tabirimizle de emeklilikte yaşı tutmayanlar diyoruz biz.

SUNUCU- Siz o kavramı mı kullanmayı tercih ediyorsunuz?


AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- Biz onu kullanmayı tercih ediyoruz. EYT tabii kolay bir konu değil. Şöyle diyeyim: Emekli olabilmek için bizim temelde üç tane ana parametremiz var, bunlardan bir tanesi; sigortalılık süresi, diğer bir tanesi prim ödeme gün sayısı, üçüncüsü de yaş. Dolayısıyla bu üçünden birisi olmadığı zaman esasında emekliliğe hak kazanamamış oluyorsunuz. Bunlardan iki tanesi olup bir tanesi olduğunda bir yere takılmıyorsunuz, bunun üçünün aynı anda sağlanması gerekiyor. Fakat geçmişte de her daim, şöyle diyeyim: Sosyal sigortacılık sisteminde veya sosyal güvenlik sisteminde ilk etapta kanunlar yapılırken aktüeryal hesaplar göz önüne alınarak yapılıyor. Fakat daha sonra belli eğilimlerle veya seçim çalışmalarında popülist eğilimlerle bu kurulan sistemin dengesinde değişiklikler oluyor. Ve bu dengeyi sarstığınız zaman da esasında aktüeryal denge de bozulmuş oluyor. Biz 1999'a kadar esasında belli bir yaş, Süleyman Demirel dönemine kadar belli bir yaş kriteri varken 1992 yılında Süleyman Demirel hükümetlerince bu yaş kriteri kaldırılıyor. Dolayısıyla Türkiye'de yaş şartı öncesinde yok değil var. Var olan, ama mesela o yaş şartının kaldırılması bir sorun olarak değil de yaş şartının kaldırıldıktan sonra tekrar getirilmesi bir sorun olarak yansıtılıyor. Ama esasında o yaş şartının baştan kaldırılması sistemin temel dinamiklerine aykırı ve o zaman da birçok muhalefet şerhi de düşülmüş durumda. Hatta şöyle diyeyim size; 8 Eylül 1999'da geldiği zaman bu bir kademeli değişimi öngörüyor ve kademeli değişimde bakın dedikleri şey; o zaman yapılan reformun tümden ortadan kaldırılması.

SUNUCU- Yani EYT talebinde bulunan vatandaşlarımız ve o görüşü destekleyenlerin ifadelerini söylüyorsunuz.

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- Yaş şartı tekrar kaldırılsın, dolayısıyla sigortalılık…


SUNUCU- Peki, bu yapılırsa ne olur? Mesela EYT bekleyen vatandaşların bu taleplerini Türkiye, hükümet, devlet diyelim ki yapmaya karar verdi, nasıl bir tablo ortaya çıkar? Yani bunun size göre sakıncalı, zor tarafı nedir acaba?

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- Bir kere tabii maliyet hesapları var. Ama maliyet hesaplarının haricinde bunun bir prensipte de şöyle bir sorunu var: Şimdi biz normalde, emeklilik dediğimiz şey, esasında bizim teknik olarak kullandığımız tabirde adı yaşlılık aylığı.

SUNUCU- Yaşlılık aylığı.


AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- Yaşlılık aylığı, yani emeklilik aylığı değil. Yaşlılık aylığının kendi tabiri olarak, ne zaman alınır yaşlılık aylığı? Yaşlı olunca alınan bir aylık, demografik olarak yaşlanınca alınan bir aylık. Ama dolayısıyla şu anda bizim EYT bekleyenler, emeklilikte yaşı tutmayan kardeşlerimizin ortalama yaşı ise 48. Ama dünyanın hiçbir yerinde 48 yaşlı olarak kabul edilen bir yaş dilimi değil. Dolayısıyla bizim aynı zamanda geçen sene baktığımız zaman emekli ettiğimiz nüfusun ortalama yaşı da 52-53 bandında. Yani Türkiye halen yapılan reformların neticesinde 65 yaş ortalamasına ulaşmış değildir, bunun tamamen 65 yaşa dönmesi de 2048 yılını bulacak. Çünkü bizim normalde bu bir reform süreciydi, reform sürecinin sonucunda yaş kriteri tekrar getirildi 1999 yılında ve bu reform sürecinde de bu önceki Süleyman Demirel hükümetleri döneminde kaldırılan yaşın hak kaybı oluşmasın diye de esasında kademeli bir geçiş öngörüldü. Yani bunlar şey olmayacaklar, 65 yaşını beklemeyecekler aslında, bir de öyle bir yanlış anlaşılma var. Hani emeklilikte yaşa takılanlar 65 yaşını bekleyecekler; hayır.

SUNUCU- Kaç yaşında emekli olabilecekler?

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- İşte şeye göre değişiyor; onların prim ödeme gün sayısı ve sigortalılık süresine göre kademelendirilmiş durumda ve bu Anayasa Mahkemesine gitmiş, Anayasa Mahkemesinden de bu kademeli olmasının bir hak kaybı olmamasına da karar verilmiş bir süreç aslında bu. Dolayısıyla biz bu süreci aktüeryal dengeleri açısından korumaya çalışıyoruz. Çünkü dediğim gibi, Türkiye aynı zamanda demografik fırsat penceresinde kaybetmiş, kaybetmeye yakın duruyor, yani dediğim gibi 2048'e kadar. Biz bu süreci ve dünyayı kıyasladığımız zaman da emeklilik aylığını alma süremiz bizim dünyanın bütün çoğu ülkesinden daha yüksek. Mesela bizde emekli olduktan sonra, çünkü ömür de uzadığı için…

SUNUCU- 70-71 falan mı şu anda?

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- 25-30 sene emekli aylığı aldığı bir dönem yaşıyoruz. Ama normalde buna diğer ülkelerde baktığımız zaman bu süreç 18-21 aralığında.

SUNUCU- Avrupa'dan daha mı yüksek Türkiye'de bu oran?

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- Tabii ki Avrupa'dan, çoğu ülkeden yüksek durumdayız.

SUNUCU- Ortalama insan ömrü Türkiye'de 70'lerde…

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- Evet, 70'lerde şu anda.

SUNUCU- O zaman EYT konusu böyle ve bu konuda yeni bir gelişme beklenemiyor mu?

AİLE, ÇALIŞMA VE SOSYAL HİZMETLER BAKANI ZEHRA ZÜMRÜT SELÇUK- Şimdi EYT konusunda, aslında ben EYT'li kardeşlerime sorduğum zaman da, yani neden bunu istediklerini, temel sebep esasında; EYT'den emekli edildiklerini düşündükleri zaman tekrar çalışmak istiyorlar, çünkü o yaşta insanın çalışma hayatından geri kalması, çünkü 48-50 yaş aralığı, yani insanın en verimli olduğu yaş döneminde çalışma hayatından emekli olmayı düşünmek demek bu. Aslında yapmak istedikleri şey, emekli olup hani başka bir işte çalışma imkânını kazanabilmek. Bu da bize şunu gösteriyor aslında: Yaşlılık aylığı dediğimiz şeyin üzerine bir maaş daha eklemek gibi bir süreci getirmekte. Biz de bunu Hazine Maliye Bakanımızla da çalışıyoruz, bu bize göstergesi. EYT'nin bize gösterdiği şey aslında emeklilik konusunda bir reforma ihtiyacımız olduğu.


Kaynak : SGK Rehberi 

HABERE YORUM KAT
UYARI:

Yorum yazarak topluluk şartlarımızı kabul etmiş bulunuyor ve tüm sorumluluğu üstleniyorsunuz. Yazılan yorumlardan kamuajans.com İnternet Sitesi hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz.