Kısaca, halka arz, ilk halka arzdır. Halka arzda, özel sektöre ait bir şirket, hisselerini borsada listeleyerek, bunları genel halk tarafından satın alınabilir hale getirir.
Pek çok kişi halka arzları büyük para kazanma fırsatları olarak düşünüyor; yüksek profilli şirketler halka açıldıklarında büyük hisse fiyat artışlarıyla manşetlere çıkıyorlar. Ancak inkar edilemez derecede moda olsalar da, halka arzların çok riskli yatırımlar olduğunu ve uzun vadede tutarsız getiriler sağladığını da unutmamak gerekir.
Halka arz nedir?
Özel bir şirket hisse senetlerini ilk kez halka sattığında, bu süreç ilk halka arz olarak bilinir. Temel olarak halka arz, bir şirketin mülkiyetinin özel mülkiyetten kamu mülkiyetine geçmesi anlamına gelir. Bu nedenle halka arz sürecine bazen "halka açılma" şeklinde de kullanılır.
Bir halka arza yatırım yapmayı düşünüyorsanız, gelecek vaat eden genç bir şirketi çevreleyen abartılı reklamlara kapılmaktan kaçınmak da önemlidir. Pek çok şirket yüksek beklentilerle giriş yaptı, ancak birkaç yıl içinde zorluk yaşadı ve iflas etti.
Bir halka arza katıldığınızda, hisse senetlerini ikincil piyasada işlem görmeye başlamadan önce arz fiyatından satın almayı kabul edersiniz. Bu teklif fiyatı, baş sigortacı ve ihraççı tarafından, arzdaki potansiyel yatırımcılardan alınan ilgi göstergeleri de dahil olmak üzere bir dizi faktöre dayalı olarak belirlenir.
Halka arz süreci nasıl gerçekleşir?
Halka açılma zorlu, zaman alıcı bir süreçtir. Çoğu şirketin tek başına ilerlemesi zordur. Halka arz planlayan özel bir şirketin yalnızca kendisini kamu incelemesinde katlanarak artmaya hazırlaması değil. Aynı zamanda kamuyu denetleyen Sermaye Piyasa Kurulu gereksinimlerini karşılamak için bir sürü evrak ve mali açıklama sunması da gerekiyor.
Halka açılmayı planlayan özel bir şirket, halka arz konusunda danışmanlık yapması ve halka arz için bir başlangıç fiyatı belirlemesine yardımcı olması için genellikle bir yatırım bankası olan bir sigortacı tutar. Sigortacılar, yatırımcılar için önemli belgeler oluşturarak ve potansiyel yatırımcılarla tanıtım gezileri adı verilen toplantılar planlayarak yönetimin halka arza hazırlanmasına yardımcı olur.