İslamiyetin 5 şartından biri olan oruç ibadeti yerine getirilmesi oldukça kolay insan sağlığı açısından da olumlu etkileri kanıtlanmış bir ibadettir. 11 ay bilinçsiz ve dikkatsizce beslenmemizi dizginlediğimiz ramazan ayında günün çoğunu oruç tutarak gerek zihnen gerekse vücut olarak kendimizi dinlendirdiğimiz oruç ibadetine sadece aç kalmak olarak bakmak yanlıştır.
Oruç ibadetini yerine getirmek için bazı şartları uygulamamız gerekmektedir. İslamiyetin temeli olan temizliğimize dikkat ettiğimiz bu ayda oruç tutmak için iftar ve sahur vakitlerine dikkat edip gerektiği gibi davranmalıyız.
Oruç ibadetide namaz ibadetinde olduğu gibi en başlıca şartı niyetlenmektir. Niyetlenilmeyen oruç ibadet değil aç kalmaktan öteye geçmemektedir. Sahur sonrası edilecek niyet o günün orucunu bir sorun yaşanmadığı takdirde tutulacağına karşılık Allah'a verilen sözdür.
Şâfiîler ve bazı Mâlikîler niyeti rükün saymışlardır. Her ikisine göre de, niyet edilmediği takdirde sabahtan akşama kadar aç durmak oruç yerine geçmez. Bu bakımdan, ister farz veya vâcip, isterse nâfile olsun her tür oruçta niyet şarttır. Herhangi bir oruca kalben niyet etmek, hangi orucu tutacağını kalbinden geçirmek yeterlidir.
Her türlü oruç için mümkün oldukça, sabah vakti girmeden önce veya geceden niyet etmek en faziletli olanıdır. Çünkü bu suretle hem mezheplerin bu konudaki ihtilâflarının dışında kalınmış, hem de niyet ibadetin başlama vaktiyle aynı zamana getirilmiş olur.
Niyet etmek orucun şartlarındandır. Niyetsiz oruç sahih değildir. Kalben niyet etmek yeterli ise de niyeti dil ile ifade etmek menduptur. Oruç için sahura kalkılması da niyet sayılır.
Ramazan orucu, belli günlerde tutulmak üzere adanan oruçlar ile nafile oruçlar için niyet etme vakti, güneşin batması ile ertesi gün tepe noktasına gelmesi öncesine kadarki süredir Ancak imsaktan sonra yapılacak niyetin geçerli olması için bu vakitten itibaren bir şey yenilip içilmemiş, oruca aykırı bir iş yapılmamış olması gerekir. Aksi takdirde gündüz niyet caiz olmaz (Kâsânî, Bedâî’, II, 85). Bu oruçlar için, “yarınki orucu tutmaya” şeklinde mutlak niyet yeterlidir. Bununla birlikte geceden niyet edilmesi ve “yarınki Ramazan orucuna” şeklinde orucun belirlenmesi daha faziletlidir. Ramazanın her günü için ayrı niyet edilmesi gerekir.